Урушни ўрганиш институти (ISW): Россия Украинада ҳужумни яна сусайтириб, ишғол этилган ҳудудларни бой бермоқда
Вашингтондаги Урушни ўрганиш институти Украинадаги қуролли можарога доир навбатдаги кунлик таҳлилини эълон қилди. Энг муҳим нуқталар:
Россия қўшинлари Изюмдан жануби-ғарб ва жануби-шарққа, Бахмутдан шимоли-шарқ ва жанубга, шунингдек Донецкдан ғарбга ва жануби-ғарбга ҳужумлар уюштирди. Бундан ташқари, Херсон вилоятининг шимоли-ғарбий қисмига чекланган ҳужум ҳаракатлари амалга оширилди.
Украина кучлари Херсон ва Запорожье вилоятларидаги Россия ҳарбий объектлари ва ерусти алоқа йўлларига зарба беришда давом этди.
РФ мудофаа вазири Сергей Шойгу Россия қўшинлари Украинада ҳужумларини сусайтирганини айтди ва буни тинч аҳоли орасида қурбонлар сонини камайтиришга уриниш билан изоҳлади.
Шойгу, шунингдек, Россиянинг “махсус амалиёти” режа бўйича бораётганини айтди. Ҳолбуки, Россия қўшинлари танаффусдан сўнг қайтадан ҳужумга ўтган 16 июнь санасидан қарийб 450 квадрат километр, яъни тахминан Андорра майдонига тенг янги ҳудудларни босиб олган холос. Айни чоғда 21 март санасидан ҳисоблаганда Россия қўшинлари тахминан 45 минг квадрат километр, яъни Дания ер майдонидан каттароқ ҳудудни қўлдан чиқарган.
Россия босиб олган ҳудудларда тайинлаган “раҳбарлар” ишғол қилинган туманларни Россия тизимига интеграция қилишга уринишмоқда. Бироқ маҳаллий аҳоли бунга фаол қаршилик кўрсатяпти. Айниқса партизанлик ҳаракати босқинчи маъмурларга катта ташвиш туғдирмоқда.
Нью-Йорк ва Торонтода украина тарафдорлари мустақиллигининг 31 йиллигини нишонлади
Нью-Йоркдаги Марказий боғда Украина фуқаролари ва маҳаллий аҳоли «Жасорат байроғи»ни ёйдилар. Уюштирувчиларнинг сўзларига кўра, бу Украинанинг дунёдаги энг катта давлат байроғидир.
Акция қатнашчиларидан бири София Бедрий Украина ҳар доим мустақил бўлгани ва келажакда ҳам шундай бўлишини айтди:
«Украина бизнинг халқимизники ва ҳар доим мустақил бўлади. У биз билан бўлган, келажакда ҳам бўлади ва ҳозир ҳам биз билан».
Айни пайтда, Канаданинг Онтарио шаҳридаги парламент биноси олдида байроқ кўтариш маросими бўлиб ўтди.
Канада яшаётган украиналик талаба Анастасия Обидина одамлар Украинани қўллаб-қувватлашда давом этишлари кераклигини, чунки мамлакат нафақат ўз озодлиги, балки барча демократик давлатлар учун курашаётганини таъкидлади.
«Айтадиганим шуки, биз билан туринг, биз билан курашинг, чунки биз асрлар давомида бўлиб келганидек, нафақат ўз озодлигимиз учун курашяпмиз, балки барча демократик мамлакатларнинг озодлиги учун курашяпмиз. Сизнинг ёрдамингизга ва қўлловингизга муҳтожмиз», – деди у.
Чоршанба куни АҚШ президенти Жо Байден Украинани Мустақиллик куни билан табриклар экан, мамлакатга 3 миллиард доллар қийматга эга хавфсизлик ёрдамини ажратди. Бу Россия босқинидан кейин Вашингтон Украинага ажратган энг катта ёрдам пакетидир. Аммо ушбу маблағ Киевга тўлиқ етиб боргунича ойлар, ҳатто йиллар ўтиши мумкин.
Россия яна тинч аҳолини нишонга олди - 22 қурбон
24 август Украина Совет Иттифоқидан мустақил бўлганининг 31 йиллигини нишонлар экан, Россия украин шаҳарчасида амалга оширган ракета зарбалари ортидан йўловчи поезди ёниб кетган ва камида 22 киши ҳалок бўлган, ўнлаб одамлар яраланган.
Украина шарқида жойлашган Чаплино шаҳарчаси аҳолиси вайроналар ичида қолган яқинлари учун аза очишган.
«Овозини эшитмадик. Ҳеч нарса эшитилмади. Фақат портлаш эшитилди. Портлаш содир бўлди ва ёнғин бошланди», – деди шаҳар турғуни Татьяна Reuters агентлиги билан суҳбатда.
Ҳужум туфайли чаплинолик Сергей 11 ёшли ўғлидан айрилган.
«...11 ёшда... Уйда эди, зарба уни улоқтириб юборибди. Биз уни ўша ердаги вайроналарда қидирдик. Мана бу ерда ётган экан. Бу ерда эканлигини ҳеч ким билмаган. Ҳеч ким. Балки у томга улоқтирилгандир, деб ўйлагандик, лекин у шу ерда ётган экан. Агар аввалроқ хабар топганимизда... Лекин бу ерда ётганини ҳеч ким билмаган», – деди у ўралган жасаднинг ёнида чўккалаганича.
Украина президенти Владимир Зеленскийнинг ёрдамчиси Кирилл Тимошенконинг сўзларига кўра, рус кучлари Чаплинога икки марта зарба берган. Биринчи ҳужумда ракета бориб урилган уй ичидаги ёш бола ҳалок бўлган.
Кейинроқ эса темир йўл станциясига берилган ракета ҳужумлари ортидан йўловчи поездининг беш вагони ёниб кетган, натижада 22 киши ҳалок бўлган.
23 август куни президент Зеленский Украина Мустақиллик кунига Россия «провокация» тайёрлаётгани ҳақида огоҳлантирган эди. Шунингдек, 24 август куни Россия қўшинларининг Украинага бостириб кирганига роппа-роса 6 ой тўлди.
Зеленский Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Хавфсизлик Кенгашига видеомурожаат қилиб, Россия ракеталари Чаплинода йўловчи поездга бориб урилганини айтди.
«Бугун мамлакатимизда асосий миллий байрам – Мустақиллик байрами нишонланмоқда. Эндиликда ҳар бирингиз дунёда қанча [нарса] давлатимиз мустақиллиги билан боғлиқлигини, хусусан, Украина тинчлиги, халқимиз хавфсизлиги, ҳудудимиз яхлитлиги ва чегараларимиз дахлсизлиги билан боғлиқлигини кўриб турибсизлар. Россия бизга қарши бошлаган бу даҳшатли урушнинг ҳар бир жиҳатини кўриб чиқиш мумкин ва ҳар бир жиҳатда яна бир глобал инқирознинг илдизларини топса бўлади».
Зеленский ярим тунда украиналикларга мурожаат қилар экан, рус ракеталари тинч аҳоли уйларини, йўловчи поездларни нишонга олаётганини айтди. Зеленский босиқнчилар бу ишлари учун жавоб беришини таъкидлади:
«Чаплино – бугун бизнинг ярамиз. Ҳозиргача 22 одам ҳалок бўлди, улардан беш нафари вагонда куйиб кетди. 11 ёшли ўсмир ҳалок бўлди. Рус ракетаси унинг уйини вайрон қилди. Қидирув-қутқарув ишлари вокзалда давом этади. Босқинчиларни ҳамма қилган иши учун албатта жавоб беришга мажбур қиламиз. Ҳеч шубҳасиз босқинчиларни юртимиздан қувиб чиқарамиз. Озод Украинамизда бу ёвузликдан асар ҳам қолмайди. Ғалаба сари қадам ташлайлик. Ғалаба бўлади!»
Чаплино шаҳарчаси Россия босиб олган Донецкдан 145 км ғарбда жойлашган.
Россия томони ҳозирча бу талафотлар юзасидан расмий маълумот бергани йўқ.
Уруш шароитида Озодлик бу рақамларни мустақил манбалардан тасдиқлаш имконига эга эмас.
АҚШ Украинага навбатдаги 3 миллиард долларлик ёрдамни ажратди
АҚШ президенти Жо Байден 24 август- Украина Мустақиллик куни муносабати билан эълон қилган баёнотида Киевга 2 миллиард 980 миллион доллар миқдорида навбатдаги ёрдам ажратилиши ҳақида билдирди. Бу Россия босқини бошланганидан бери АҚШ томонидан Украинага берилган ёрдам траншининг энг каттасидир.
Байденга кўра, бу маблағ эвазига Украина ҳаводан мудофаа тизимларини, артилерия қуролларини, ўқ-дориларни, дронларни ва радарларни сотиб олади.
«Сўнги олти ой давомида украиналиклар мисли кўрилмаган жасорати ва эркинлик тамойилларига содиқлиги билан жаҳонни илҳомлантирмоқда. Улар Россиянинг Украинага тўлақонли босқинига қарши қатъий курашмоқда. Бугун биз Украина мағрур равишда мустақил давлат эканини ва шундайлигича – суверен ва мустақил бўлиб қолишини тасдиқлаймиз»,-деди Байден.
19 август куни Байден Украинага 775 миллион долларлик ҳарбий ёрдам ажратиш тўғрисидаги фармонни имзолаган эди.
АҚШ Конгресси ҳаммаси бўлиб Украинага 40 миллиард долларлик ёрдам пакетини маъқуллаган, бу маблағнинг 20 миллиарди ҳарбий эҳтиёжлар ва мудофаа салоҳиятини ошириш учун сарфланиши айтилган.
Форум