тел: +420 2 2112 3437 моб:+420 608 549 460
Twitter:@BarnoAnvar Facebook: Barno Anvar
Ўш ва Жалолободдаги қирғин ҳовури босилар-босилмас¸ бу қирғинда жони ва молидан айрилганларнинг аксарияти шуурига ўрнашган "Ал қасасул минал Ҳақ!" калимаси уларда тинчлик бермай келаëтир. Озодликка кейинги 40 кун ичида келаëтган аксар мактуб ва шарҳлар айни шу мазмунда. Хўш¸ улкан бир зулм остида қолганлар Ўш ва Жалолободдаги каби вазиятларда¸ Ислом арконларига кўра¸ ўзларини қандоқ тутмоқлари лозим?
Қирғизистон жанубида маҳаллий милициянинг асосан ўзбеклар ҳақларини топтаётганига оид хавотирлар БМТ даражасида янграётган бир кезда ҳукумат расмийлари ва айрим ноҳукумат гуруҳлари бу ҳудудга ЕХҲТ полиция кучларининг киритилишига норозилик билдирмоқда.
Қирғизистон Ўтиш даври ҳукуматига мурожаат қилган сирдарëлик Карим ака¸ ўзбекларга қарши хунрезлик ва ҳақсизлик учун уларни тўхтатмаëтган ҳукуматни айблайди.
Озодликка сим қоққан қорасувлик ўзбекларга кўра¸ улар бир неча кундан бери ўз маҳаллаларида тинимсиз қўриқчилик ўрнатишган. Сўнгги ҳафта ичида бу шаҳарда айланиб қолган провокаторлар гуруҳининг ўзбек йигитларини жанжалга тортаётгани ва тез-тез муштлашувлар бўлаётгани бу ердаги ўзбекларни хавотирга солиб қўйган.
Кейинги олти ой ичида Тошкентга ташриф буюрган олтинчи АҚШ делегация¸ нафақат унга кирган расмийлар нуфузининг баландлиги¸ балки Тошкентда муҳокама этган масалалар кўламининг кенглиги жиҳатдан ҳам аввалгиларидан бироз фарқланди.
Қирғизистон жанубида, асосан, маҳаллий ўзбеклар ҳуқуқлари ҳарбийлар томонидан бузилганига оид хавотирлар кучаяётган бир кезда ЕХҲТ ташкилоти расмий Бишкек билан бу ҳудудга халқаро полициячилар гуруҳини олиб кириш масаласини муҳокама қилмоқда.
Ўзбекистон президенти “Ўзнефтегаз” ширкати бошқарув кенгаши раиси Улуғбек Назаровни ўз лавозимидан озод қилди. Шунингдек, Ўзбекистон бош вазирининг геология, нефткимё ва металлургия саноати масалалари бўйича бўйича ўринбосари Эргаш Шоисматов ҳам ишдан олинди.
12 июл куни Қорасув шаҳридаги жомеъ масжидлардан бирининг имоми, 4 йил муқаддам ўлдирилган Рафиқ қори Камоловнинг ўғли Рашод қори Камолов ҳибсга олинди, сўроқ қилинди ва қўйиб юборилди.
Ўшнинг турли маҳаллаларидан Озодликка тинимсиз келаëтган шикоятлар¸ хусусан шаҳар марказида қирғиз гуруҳининг милиция ва ҳарбийлар кўз ўнгида ўзбекларни калтаклаëтгани ҳақидаги конкрет мисолларга жавоб берган шаҳар коменданти Курсан Асанов шундай маслаҳат берди.
Жалолобод вилояти Сузоқ туманида истиқомат қиладиган 1000 чоғли аёл Ўш-Бишкек магистралининг Жалолобод халқа йўлига йиғилди. Аёллар Ўш ва Жалолобод воқеаларини уюштирганликда айбланиб, ҳибсга олинган яқинларининг озод этилишини талаб қилмоқда.
Қирғизистон жанубидаги фожеаларда жабрланган одамларга бепул юридик маслаҳат берувчи марказ иш олиб бормоқда. Мазкур марказ БМТ Қочқинлар билан ишлаш олий комиссарлигининг Ўшдаги ваколатхонаси кўмагида фаолият юритаяпти.
Мудҳиш қирғинни бошдан кечириб¸ айни кунларда қўрқув исканжасида кун ўтказаëтган ўшлик ўзбеклар¸ ўз маҳаллларида зачистка ўтказаëтган қирғиз ҳарбийлари бедодлигидан гапиради.
3 июл тунги соат 22 лар атрофида бошланиб, қарийб бир соат давом этган отишма, ўшликларнинг сўзларига кўра, Ўшдаги вилоят касалхонаси ҳамда нон заводида содир бўлган. Отишма бўлганини тасдиқлаётган расмийлар бу ҳақдаги хабарлар бироз бўрттирилганини таъкидламоқдалар.
Ўш ва Жалолободдаги зўравонликлар юзасидан очилган жиноий ишларни тергов қилаëтган махсус гуруҳ раҳбари¸ Қирғизистон Бош прокурорининг биринчи ўринбосари Рисқул Бахтибаев¸ қирғинни амалга оширганларнинг¸ миллатидан қатъий назар¸ жазоланажагини айтади.
1 июл куни Жиззах шаҳрининг Ором мавзеида жойлашган буюм бозорида 400 нафарга яқин савдогар ҳоким буйруғини бажаришга уринган милиционерларни тошбўрон қилди. Ўзаро сўзлашувлардан сўнг¸ савдогарлар ўз талаблари қондирилишига эришди¸ деб хабар қилади маҳаллий ҳуқуқ фаоли Бахтиëр Ҳамроев.
Қирғизистон жанубида ўзбек жамоасинининг кўзга кўринган вакиллари¸ уйидан қурол-яроғ топилди¸ деган расмий иддао билан бирма-бир ҳибсга олинмоқда, баъзилари тақдири эса бедараклигича қолмоқда. Бундайлар рўйхатига ҳар куни янги номлар қўшилмоқда.
28 июн кунидан бошлаб тунги соат 10 дан эрталабки соат 6 га қадар уйидан чиқмаслик буюрилган шаҳарликларнинг аксарияти якшанба куни ўтган референдумдан сўнг қўрқув ўрнашган қалбларга туби йўқ тушкунлик кайфияти ҳам чўкканидан сўзламоқдалар.
Ўшнинг зачисткалар учинчи кундирки давом этаëтган ўзбек маҳаллалари аҳолисининг хабар қилишича¸ махсус кучлар ўзбекларнинг уйига кириб¸ эгаларини калтаклаб¸ бори-йўғини таламоқда. Қирғизистон Ички ишлар вазирлиги эса¸ бундай талончиликни инкор қилмоқда.
21 июндан 22 июнга ўтар кечаси Ўшда яна тўполонлар бўлар экан, деган овозалар боис бу санани нафас ютиб кутган ўшликлар ўқ овозлари эшитилмай қолганидан қувонган эди. Аммо чоршанба кунги очиқ талончилик тинчликнинг ҳали орзу эканини кўрсатди¸ дейишмоқда ўшлик ўзбеклар.
Жалолобод шаҳридаги Чўлпон номли Ўзбек миллий-маданий маркази президенти, Жалолободдаги ўзбек жамоаси етакчиси Қодиржон Ботировнинг яқин сафдошларидан бири Шуҳрат Мирзаолимов ҳибсга олинди. Шу билан ҳибсга олинган марказ фаоллари сони бештага етди.
Давомини ўқинг
